Okula giden çocuklar için kahvaltının ne denli önemli olduğu konusunda çok fazla araştırma yapılıyor. Kahvaltı etmeden okula gitmek, başarıyı kesinlikle düşürüyor. Özellikle tahıl gevrekleriyle yapılan kahvaltılar, çocukların sınavlarda az hata yapmasını ve soruları daha çabuk cevaplandırmasını sağlıyor.
Ülkelerin kahvaltı alışkanlıkları elbette birbirinden farklı. Türkiye'de kırsal kesimde genellikle çorba ve yöresel yemekler tercih ediliyor. Kentlerde ise ekmek, peynir, zeytin, çay kahvaltının gözdeleri arasında. Gelir yükseldikçe reçel, bal, tahıl gevrekleri gibi besinler de bu listeye ekleniyor. Türkiye'de okul çocukları arasında en sık atlanan öğünün kahvaltı olduğu belirlenmiş. 16-19 yaş grubundaki gençlerle, Ankara'da yapılan bir çalışmada yüzde 70'inin kahvaltı yapmadan okula geldikleri belirlenmiş. Gençler, iştahsızlık ve vakitsizliği kahvaltı etmeme sebebi olarak göstermişler.
Yaz okullarında yapılan çalışmalarda ise çocukların yüzde 30'unun kahvaltı alışkanlığının hiç olmadığı belirlenmiş. Genellikle simit, bisküvi, gözleme, sandviç, içecek olarak da kolalı içeceklerin tercih edildiği farkedilmiş. Dengesiz, düzensiz beslenme alışkanlıkları çocuklarda ve gençlerde şişmanlık, kalp, damar hastalıklarına sebep olabiliyor veya zemin hazırlayabiliyor.
Aç ve yorgunlar
Eğer sağlıklı yaşamak istiyorsanız, günlük enerji ve besin ihtiyacınızın dörtte birini kahvaltıda almak zorundasınız, başka yolu yok. Hele siz bir çocuksanız kahvaltıyı kesinlikle atlamamalısınız, sabah kalktığınızda tembellik yapmamalısınız. Çünkü vitamin ve mineral ihtiyacınızın önemli bir bölümünü kahvaltıda alıyorsunuz. Beynin temel ihtiyaçlarından glikoz da kahvaltı yoluyla elde ediliyor. Amerika'da bu konuda bazı araştırmalar yapılmış. 10-13 yaş arası 250 çocuğun katıldığı çalışma sonucunda, grubun yüzde 29'unun sabah derslerinde kendini aç ve yorgun hissettiği, yüzde 23'ünün ise hiç çalışmak istemediği ortaya çıktı. 15-16 yaşlarındaki kızların yarısının düzenli kahvaltı yapmadığı da belirlenmiş.
Harvard ve Massachusetts üniversitelerinde açlığın olumsuz etkileri üzerine yapılan çalışmalar, hırsızlık, kurallara uymama, öğretmen ve aileyle geçimsizlik gibi davranış bozukluklarının yemek yememeyle bağlantılı olduğunu gösterdi. Bunun üzerine Ulusal Okul Kahvaltı Programı düzenlendi. Düzenli kahvaltı etmeye başlayan çocukların daha dikkatli ders dinlediği, matematikte daha yüksek notlar aldığı ve daha az psikolojik problemler ve davranış bozukluklar gösterdikleri saptanmış. Tahıl gevrekleri üzerine yapılan çalışmaları yürüten Kellogg's ise özellikle tahıl gevreğiyle kahvaltı eden çocukların diğerlerine göre daha fazla lif, B1, B2, B6, B12 vitamini, niyasin, folik asit ve demir aldığını saptamış
Tahıl gevrekleri
Yağ oranı az, karbonhidrat ve vitamin oranı yüksek tahıl gevrekleri okul çağındaki çocuklarda öğrenme, kavrama ve hatırlama yeteneğini geliştiriyor. Eğer kahvaltı atlanırsa, çocuğun öğrenebilme yeteneği azalıyor. Çünkü kandaki şeker ve insülin düzeyleri düşüyor. Kopenhag'daki Ulusal Sağlık Enstitüsü'nde 10 yaşındaki 200 çocukla yapılan araştırmanın sonucunda, tahıl gevrekleri gibi besin değeri bakımından zengin yiyeceklerle kahvaltı eden çocuklar sınavlarda daha az hata yapıyor ve soruları daha çabuk cevaplandırıyor. Tahıl, içerdiği lif nedeniyle çocuklarda sindirimi düzenliyor, kabızlığı önlüyor ve metabolizmanın çalışma sistemini olumlu etkiliyor. Çocukluk döneminde alınan bol lif, ileride oluşabilecek kronik hastalıkları engelleyebiliyor. Hazır kahvaltı gevrekleri ise bol lif içeren en pratik kahvaltı şekli.
Çocuğun ne kadar life ihtiyacı olduğunu ise yaşına göre hesaplaplayabilirsiniz. Günde 5 veya 10 gram lif miktarı çocuğun yaşına eklenmeli. Örneğin, on yaşındaki bir çocuk, günde, 10 artı 5 veya 10 yani 15 ile 20 gram arasında lif tüketmeli. Tahıl gevreklerini özellikle süt ve yoğurtla yemek de çocuklar için yararlı. Ayrıca meyve ve bal da katılabilir. Böylece bu besinleri tek başına tüketmekten hoşlanmayan çocuklar tahıl gevrekleriyle gerekli kalsiyum ve diğer değerleri alabilirler. Tahıl kahvaltılıkları, mısır, buğday ve pirinç tanelerinden hazırlanıyor. Ayrıca yapılan araştırmalarda çocukların yüzde 70'inin kahvaltı gevreklerini tercih ettikleri ortaya çıkmış.